De geschiedenis van guerrillatuinieren
Een paar weken geleden waren we aanwezig op het Herrenhausen Garden Festival om een lezing te geven over guerrilla gardening (je vindt de presentatie hier ). Dit was een goede gelegenheid om er eindelijk een blogpost over te schrijven.
Van het met traangas gevulde People's Park tot de trendy daktuin op het Londense kantoor van Google: guerrillatuinieren heeft een enorme vlucht genomen. Het is moeilijk te zeggen wat vandaag de dag de belangrijkste mijlpalen voor de beweging waren, maar voor mij ligt de oorsprong in de bezetting van een braakliggend terrein in Berkeley. In 1969 bezetten studenten een campus van de Universiteit van Californië en verklaarden deze tot een plek voor vrije meningsuiting, die ook tot park moest worden omgebouwd. Met de schep in de hand gingen de studenten direct tot actie over. Enkele duizenden vrijwilligers begonnen het gebied tot park om te vormen totdat de toenmalige gouverneur van Californië, Ronald Reagan, het park met geweld ontruimde. Bij de brute politieactie kwam één demonstrant om het leven en raakten vele anderen zwaargewond. Desondanks gingen de protesten voor het park en de nachtelijke bezettingen onverminderd door, en in 1972, na drie jaar straatgevechten (het volledige verhaal is hier in foto's te zien) , had de stad Berkeley er genoeg van. Ze huurden het terrein van de universiteit en verklaarden het officieel tot park. De studenten wonnen en het vergroenen van de stedelijke ruimte werd een vorm van protest.
De term guerrillatuinieren of groene guerrilla's werd iets later in New York City bedacht door Liz Christy. In 1973 bevond de toen failliete stad zich in een spiraal van geweld. Central Park was bijna onbereikbaar en er stonden veel verlaten panden midden in de stad. Ideale omstandigheden voor Liz Christy, die samen met haar vrienden deze woestenijen begon te vergroenen en gemeenschapstuinen begon aan te leggen. Anders dan in Berkeley was de stad dankbaar voor Liz' inspanningen, omdat gemeenschappelijk tuinieren het geweld inperkte en mensen iets te doen en te eten gaf. Als gevolg hiervan kreeg Liz Christy's groep zelfs steun van de stad en bestaat de Liz Christy Community Garden nog steeds. Deze beweging was ook de eerste die zaadbommen gebruikte om de stad te vergroenen.
Het volgende grote moment voor guerrilla-tuinieren kwam in 2000 in Londen. Onder het motto "Verzet is vruchtbaar" rooiden milieuactivisten Parliament Square om en beplantten het. Helaas was de actie vanuit tuinbouwkundig oogpunt slecht uitgevoerd en werd het plein eerder verwoest dan duurzaam herbeplant. Voor veel burgers wierp deze actie een nogal negatief licht op guerrilla-tuinieren. Desondanks is de term inmiddels bij de meeste mensen bekend en is de subversieve vergroening van stedelijke ruimtes een steeds wijdverspreidere activiteit geworden.
Dit is zo ver gegaan dat de afgelopen jaren steeds meer steden en gemeenten grond hebben verpacht aan hun burgers, financiering hebben verstrekt voor gemeenschapstuinen, of in ieder geval het mandaat van hun parkdiensten hebben herzien, zodat prachtig aangelegde verkeerslichten niet zomaar worden afgemaaid. In mijn volgende blogpost geef ik een aantal voorbeelden en bespreek ik hoe je zelf kunt meedoen.
Tot die tijd,
Doel